Yerden Isıtma Tarihçesi
Yerden Isıtma nedir Türkiyede Kısa Tarihçesi?
Mangal, şömine, soba, kalorifer, tandır, kombi, katalitik ve elektrikli ısıtıcı derken iş sonunda yerden ısıtmaya kadar geldi. Dünyada ne derece revaçta bilinmez ama Türkiye’de son yıllarda yerden ısıtma sistemine karşı inanılmaz derecede bir talep var. Büyük, küçük ve orta ölçekli işletmelerin yanı sıra spor kompleksleri, termal tesisler, kaplıcalar, hamamlar, halı sahalar ve statlar tarafından da sıkça tercih edilen yerden ısıtma sistemleri, gerek ekonomik oluşu, gerekse rahatlık ve konforu göz önünde bulundurulduğu zaman en çok tercih edilen ısıtma sistemleri içinde, ilk 5’e girecek duruma geldi.
Türkiye’de Yerden Isıtma Sistemi
Özellikle Türkiye gibi dört mevsimi bir arada yaşayan ülkelerde ısınma sorunu hem ekonomik olarak, hem de sağlık açısından büyük önem arz etmektedir. Türkiye’de yerden ısıtma sistemi, en çok talep gören uygulamaların başında ilk sıralarda gösterilebilir. Yerden ısıtma sistemlerinin tarihçesi binlerce yıl öncesine dayanmaktadır.
Çok yeni olduğu düşünülen yerden ısıtma sistemleri, M.Ö. 1200 yıllarında, Anadolu’da, M.Ö. 80 yıllarında Uzak Doğu’da, bazı Asya ülkelerinde ve Rusya’da kullanılmıştır. Yüzyıllar öncesinin teknolojisinin el verdiği ölçüde eski uygarlıklar, yer altına açtıkları kanallar sayesinde sıcak su ile ısınma sistemini kullanmışlardır. 1900’lü yıllara kadar sürekli gelişen ve yenilenen yerden ısıtma sistemleri, 1970’li yılların sonunda tüm dünya tarafından kabul görmüş ve yaygınlaşmaya başlamıştır.
Türkiye’de yerden ısıtma sistemi konusunda en bilindik yapılardan birisine örnek vermek gerekirse, 1970 yılında Ankara’da yapımı tamamlanan ve ibadete açılan Kocatepe Camii’ni söyleyebiliriz. Camideki silindir hortumların ya da boruların kullanılarak yerden ısıtma sisteminin yapılması, birçok düşünceye öncülük etmiştir. Ardından 1974 yılında Avrupa’da inşa edilen ve 10 milyon metre karelik bir alan üzerinde uygulamaya konulan yerden ısıtma modeli, Brüksel Enerji Konferansı’nda birincilik ödülüne layık görülmüştür.
Yerden ısıtmayla ilk olarak M.Ö. 80 yılında Çin, Roma, Tibet ve Rusya’da karşılaşılmıştır. Anadolu’da kullanılması ise M.Ö. 13. yüzyılda gerçekleşmiştir.
Yerden ısıtmaya ilk olarak yanan ocaklardaki sıcak baca gazlarının mekandaki döşeme altı zeminde ve duvardaki kanallardan dolaşması fikri ile başlanmıştır. Daha sonra yerden ısıtma metotları değiştirilerek baca gazları yerine kızgın su buharı kullanılmıştır. 1697’de geliştirilen buhar makineleri ile yerden ısıtma sistemi endüstride de kullanılmaya başlanmıştır. Sistem 20. yüzyıla kadar sürekli yenilenmiştir.
Ülkemizde yerden ısıtmanın ilk örneği Kayseri’de bulunan Gevher Nesibe Darüşşifası’dır. 1970’te yapılan Ankara’daki Kocatepe Camii’nde de bakır borular yardımıyla yerden ısıtma sistemi kurulmuştur. İnsan ve mekan arasındaki Isı transferi göz önüne alınacak olursa yerden ısıtma sistemi ile insan vücudu ve mekan arasındaki ısı kaybı minimize edilmektedir. Bundan dolayı yerden ısıtma sistemi insanın ısınma ihtiyaçlarına fizyolojik açıdan en uygun ısıtma sistemi olarak kabul görmektedir.
Günümüzde plastik alanında kaydedilen gelişmeler sonucunda uygulanması zor bakır veya demir borular yerine plastik borular kullanılmakta ve yerden ısıtma sistemi gelişmeye devam etmektedir. Ülkemizde yerden ısıtma sisteminin tercih edilme oranı % 20’lerde olmakla beraber bu oran hızla artmaktadır. Son yıllarda elektrikli yerden ısıtma da birçok alanda tercih edilmektedir.